Voor werkgevers | Corona Q & A - TRIP Advocaten Notarissen

Voor werkgevers kunnen de Corona-maatregelen grote gevolgen hebben. Wij hebben de veelgestelde vragen verzameld en onze specialisten geven de antwoorden.

Mocht het antwoord op uw vraag hier niet bij staan, neem dan gerust contact met ons op. Samen zoeken we naar een oplossing.

Wanneer er ontwikkelingen zijn, zullen we deze pagina updaten.

Moet ik als werkgever mijn personeel volledig blijven betalen, ook als ik als gevolg van de Corona-crisis geen of minder werk voor hen heb?
Een werknemer houdt, ook als er geen of minder werk voor hem of haar is als gevolg van de Corona-crisis, recht op zijn volledige salaris. Een werkgever moet zijn werknemer(s) (wellicht met uitzondering van sommige oproepkrachten) dan ook volledig blijven betalen. Wel heeft de regering een tijdelijke maatregel aangekondigd om werkgevers tegemoet te komen in de loonkosten als er sprake is van omzetdaling als gevolg van de Corona-crisis, de zogeheten Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). Heel kort gezegd komt het erop neer dat, indien er sprake is van een verwacht omzetverlies van meer dan 20%, een werkgever (aan de hand van een staffel) tot maximaal 90% van zijn loonkosten kan terugkrijgen. De werkgever moet het loon wel 100% doorbetalen. Het UWV betaalt onder de NOW-regeling ook op korte termijn een voorschot uit. Helaas is de regeling nog niet uitgewerkt en nog niet in werking getreden. Dit zal op zeer korte termijn gebeuren. Zodra hierover meer bekend is, zullen wij hier uiteraard over berichten. Overigens is over deze NOW-regeling door onze collega’s Joost Funke en Robbie Leyten al een uitgebreid blog geschreven.
Het UWV biedt actuele informatie met betrekking tot de Corona-maatregelen en de NOW.

Mag ik mijn werknemers verplichten om naar het werk te komen en/of thuis te werken?
Als werkgever moet u zorgen voor een veilige werkomgeving voor uw werknemers. Dit houdt onder andere in dat u ervoor moet zorgen dat uw werknemers op hun werkplek niet in aanraking komen met besmettelijke collega’s en dat u voldoende hygiënemaatregelen (1,5 meter afstand/vermijden fysiek contact/geen handen schudden etc.) moet nemen. Indien u dit kunt bewerkstelligen, dan kunt u uw werknemers in principe verplichten om naar de werkplek te komen. De vraag is wel of u dat in alle gevallen moet willen. Het kabinet heeft niet voor niets opgeroepen om zo veel mogelijk thuis te werken. Werknemers met klachten kunt u verplichten om thuis te blijven. Daarnaast raden wij u aan om werknemers die tot een risicogroep behoren en alle andere werknemers die thuis kunnen werken, ook daadwerkelijk thuis te laten werken. Daarbij geldt dat als er werk gedaan kan worden, werknemers daar in principe ook toe gehouden zijn, of dat nou op de werkplek is of thuis.

Als het voor werknemers als gevolg van de getroffen maatregelen niet mogelijk is om (thuis) te werken, kan ik mijn werknemers dan verplichten om vakantie op te nemen?
Een werknemer die niet ziek is, kunt u in beginsel niet verplichten om vakantie op te nemen voor de dagen/uren dat hij niet aan het werk is. Wettelijk is geregeld dat vakantie wordt vastgesteld conform de wensen van de werknemer. Bij schriftelijke overeenkomst en bij CAO kan van deze hoofdregel worden afgeweken.

Mag de werkgever werknemers testen op symptomen van Corona?
Het standpunt van de toezichthouder, de Autoriteit Persoonsgegevens (‘de AP’) is op dit punt helder: Werknemers testen op symptomen van het Corona-virus mag uitsluitend in de zorg. In andere sectoren mag dit niet. Dit zou namelijk in strijd zijn met de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).
Gezondheidsgegevens zijn bijzondere persoonsgegevens en zijn daarom extra beschermd. Als werkgever mag u volgens de toezichthouder, ook niet in de huidige omstandigheden, op de stoel van een arts gaan zitten door conclusies te trekken over de gezondheid van individuele medewerkers. De AP zegt specifiek dat het niet toegestaan is om bij te houden waar medewerkers op vakantie zijn geweest of om hun temperatuur vast te leggen. Volgens de AP dient de arbodienst of bedrijfsarts ingeschakeld te worden om te controleren op Corona.
U mag volgens de AP wel van uw werknemer verlangen om zijn of haar gezondheid zelf scherp in de gaten te houden. De toezichthouder wijst op de mogelijkheid dat de werknemer tijdens werktijd zelf zijn of haar temperatuur opneemt. Ook mag u een werknemer naar huis sturen als deze verkoudheids- of griepverschijnselen vertoont, of als u twijfelt over zijn of haar gezondheid.
Dat deze strenge uitleg van de AVG juist is, staat overigens niet vast. De AP is door de wetgever belast met de handhaving van de privacywetgeving en interpreteert de wetgeving op een bepaalde manier. Het is echter uiteindelijk de rechter die oordeelt hoe de AVG daadwerkelijk uitgelegd moet worden. Het is goed denkbaar dat deze, mede afhankelijk van uw specifieke geval, anders oordeelt. Publicaties van andere Europese privacytoezichthouders, alsmede de overkoepelende European Data Protection Board (EDPB) wijzen er bovendien op dat er wellicht meer ruimte is dan de AP nu stelt. Wij raden u aan om voor een passende beoordeling van uw concrete maatregelen contact met ons op te nemen.

Welke vergoeding of tegemoetkoming in de (GWL/telefoon/internet) kosten ben ik verplicht extra te geven aan werknemers die verplicht thuis werken?
Op grond van de Arbeidsomstandighedenwet bent u als werkgever verplicht zorg te dragen voor een veilige en gezonde werkplek. Als u uw werknemers voor een langere periode verplicht thuis te werken, dan moet u zorgen voor bijvoorbeeld een goede bureaustoel of goede verlichting zodat werknemers geen gezondheidsklachten krijgen. Het lijkt er echter op dat werknemers gedurende een relatief korte periode (enkele weken) thuis moeten werken als gevolg van het Corona-virus. Dergelijke maatregelen lijken nu dus (nog) niet nodig.
Alle redelijke extra kosten die een werknemer moet maken in de uitoefening van de verplichte werkzaamheden thuis, denk aan extra internet-, print- en telefoonkosten, dienen te worden vergoed door de werkgever. De werknemer dient wel vooraf aan de werkgever kenbaar te maken dat hij/zij deze kosten gaat maken.
Op grond van de Wet op de loonbelasting kunt u als werkgever een onbelaste vergoeding (zolang dit nog binnen de vrije ruimte past) aan werknemers toekennen voor een internet- en/of telefoonabonnement. Werknemers dienen dan wel aan te kunnen tonen dat zij de kosten voor deze abonnementen hebben gemaakt, bijvoorbeeld door overlegging van de facturen. U kunt werknemers die thuiswerken als gevolg van het Corona-virus daarnaast een onbelaste vergoeding toekennen voor gas, water en licht (eveneens zolang dit nog binnen de vrije ruimte past).

Ik heb de vakantieaanvraag van mijn werknemer eerder al goedgekeurd. Mag ik deze alsnog afkeuren en intrekken vanwege Corona?
Indien gewichtige redenen daartoe aanleiding geven, kunt u als werkgever, na overleg met de werknemer, het vastgestelde tijdvak van de vakantie van de werknemer wijzigen. U dient daarvoor gewichtige redenen aan te tonen. Een gewichtige reden kan bijvoorbeeld zijn dat er veel zieke werknemers zijn en het bedrijfsbelang ernstig in gevaar komt, indien de betrokken werknemer ook nog op vakantie zou gaan. Een dergelijke situatie kan zich bijvoorbeeld voordoen in de zorg wanneer meerdere artsen ziek zijn en de arts die op vakantie zou gaan nodig is in het ziekenhuis om voldoende en goede zorg te kunnen bieden aan patiënten. De vrees voor besmetting met Corona is op zich geen gewichtige reden om een eerder goedgekeurde vakantieaanvraag alsnog in te trekken. De werkgever is verplicht de schade, die de werknemer lijdt ten gevolge van de wijziging van het tijdvak van de vakantie, te vergoeden. Schade kan bijvoorbeeld gelegen zijn in de kosten van annulering van een geplande reis.
Het is mogelijk dat in CAO’s afwijkende regelingen zijn opgenomen. Indien een CAO van toepassing is op de arbeidsovereenkomst, raden wij u aan deze te raadplegen.

Als een werknemer op vakantie gaat, maar deze vakantie vanwege Corona niet doorgaat en de werknemer verzoekt om alsnog te mogen werken (i.p.v. vakantiedagen opnemen), ben ik dan verplicht om dit verzoek te honoreren?
De beantwoording van deze vraag hangt af van de omstandigheden van het geval. U moet zich in ieder geval als goed werkgever opstellen. Wij zijn van mening dat u in beginsel niet hoeft in te stemmen met het verzoek van de werknemer indien er als gevolg van het Corona-virus geen werk beschikbaar is voor de werknemer. Indien er echter voldoende werk voorhanden is en de werknemer zich uitdrukkelijk beschikbaar houdt voor werk, dan kunnen wij niet uitsluiten dat een rechter van mening is dat u op grond van goed werkgeverschap moet instemmen met het verzoek van de werknemer zijn vakantie in te trekken en dat u de werknemer te werk moet stellen. Wij raden u aan in overleg met de werknemer te bepalen hoe op zijn/haar verzoek zal worden beslist.

Contact voor arbeidsrechtsgerelateerde vragen

Jochem Frons (j.frons@triplaw.nl / 06 30 72 86 86)
Joost Funke (j.funke@triplaw.nl / 06 51 26 09 08)
Willemijn Bos (w.bos@triplaw.nl / 06 21 47 55 99)
Ons team Arbeidsrecht

Andere veelgestelde vragen omtrent de impact van Corona-maatregelen

Een overzicht van de contactpersonen treft u op “De impact van de Corona-maatregelen” pagina.

Deze Corona Q & A is met zorgvuldigheid samengesteld, maar er kunnen geen rechten worden ontleend aan de volledigheid en juistheid ervan. De informatie is bedoeld als algemene informatie en houdt geen advies in. Voor zover wordt verwezen naar andere websites, is Trip Advocaten & Notarissen niet verantwoordelijk voor de inhoud daarvan.